• Door Lisanne
  • In Taaltip
  • 2 november 2017

Wat is een elliptische zin?

Als je veel met tekst en taal bezig bent, vallen sommige dingen je niet zo veel meer op of je beschouwt ze als normaal. Laatst had ik een ‘discussie’ met een van mijn klanten over een zin die volgens haar niet juist was. Dit was echter een zogenaamde elliptische of onvolledige zin. Tijd dus om hier eens aandacht aan te besteden. Wat is een elliptische zin en waarom kom je ze vaak tegen op het internet?

Wat is een elliptische zin?

Een ellips is een stijlfiguur waarbij een of meer woorden worden weggelaten. Volgens de Nederlandse taalunie kun je een ellips of onvolledige zin definiëren als een zin “waarin of het onderwerp, of de persoonsvorm, of beide ontbreken en die geen beknopte bijzin, zin in de gebiedende wijs of een samengetrokken zin is.” In het dagelijks leven gebruiken we continu allemaal ellipsen in ons taalgebruik. De meest voorkomende ellipsen zijn onze antwoorden op vragen. Neem de volgende situatie:

X: “Hoe gaat het?”

Y: “Goed. Met jou?”

Technisch gezien zou het ‘moeten’ zijn:

X: “Hoe gaat het (met jou)?”

Y: “Met mij gaat het goed. Hoe gaat het met jou?”

Naast antwoorden op vragen zijn bevelen, bestellingen en leuzen veelvoorkomende elliptische zinnen.

Ellipsen lezen vlot

Er zijn veel mensen die vallen over elliptische zinnen. Sommigen vinden dat dit een taalfout is en alleen mag voorkomen in spreektaal. (Kijk, dat is ook een ellips..) Maar online teksten (en vooral reclameteksten) moeten fijn leesbaar zijn en lekker blijven hangen. Teksten moeten boeien, begrijpelijk zijn en de lezer beïnvloeden, tot actie aanzetten dus. Om dat te verwezenlijken worden zaken vaak kort en bondig opgeschreven, waardoor de ene na de andere ellips aan het licht komt als je de tekst goed bestudeert.

Onvolledige zinnen lezen dus zoals gezegd lekkerder. Ze geven de lezer de vrijheid zelf na te denken over de betekenis van de zin en een eventuele extra lading. Hierdoor werken ze vaak in de reclamewereld extra sterk.

Alleen.. Overdaad schaadt: een tekst moet wel leesbaar blijven. Wanneer er te veel ellipsen in een tekst staan is het voor de lezer moeilijk verbanden te leggen en wordt de tekst wel heel erg telegramstijl. (Of heel erg een reclametekst..)

Wat is een ellips?

Zijn elliptische zinnen fout?

Is het gebruik van elliptische zinnen fout? In mijn ogen niet. Een ellips is een stijlfiguur. Het is een manier om een sfeer te creëren en zolang de zin begrijpelijk blijft zou het toevoegen van de ontbrekende zinselementen de zin onnodig lang maken. Dit zorgt an sich ook weer voor een bepaalde tekstsfeer, wat mij persoonlijk als lezer zou laten afhaken. Alsof je als lezer zelf niet in staat bent deze cognitieve vaardigheid – het invullen van ontbrekende elementen – uit te voeren.

Ook bij de exameneisen Nederlands is er af en toe onduidelijkheid over de regels rond onvolledige zinnen in antwoorden van examenkandidaten. Hier vind je een interessante reactie op de correctieregels van 2016.

Wat vind jij? Vind jij onvolledige zinnen in teksten vervelend? Of heb je er nooit bij stilgestaan?

Contact

Email: info@djuzz.nl
Close